လြန္ခဲ့တဲ့
ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၿပည္တြင္းစစ္ေတြ ၾကားထဲမွာမုိ႔ ကၽြန္တာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံဟာ
ကေလးစစ္သား ၿပႆနာကုိ ဆုိးဆုိး၀ါး၀ါး ရင္ဆုိင္ခဲ့ရဖူးပါတယ္။ အခုေတာ့ အသိပညာေပးမႈေကာ
ၿပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မႈ ေၾကာင့္ေရာ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ
ဖိအားေပးမႈေတြေၾကာင့္ပါ ကေလး စစ္သားၿပႆနာကုိ အဓိကအင္အားၾကီး အုပ္စုၿဖစ္တဲ့
တပ္မေတာ္ကပါ အေရးတယူကုိင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္လာပါတယ္။ ကေလးစစ္သားေတြ ပေပ်ာက္သင့္သေလာက္
ပေပ်ာက္လာခဲ့သလုိ လက္ႏွက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း ႏုိင္ငံတကာမွာ မ်က္ႏွာရဖုိ႔
ကေလးစစ္သား အသုံးၿပဳမႈေတြကုိ ဖယ္ခြာလာခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ကေလးလုပ္သား ၿပႆနာကုိေတာ့ ၾကီးၾကီးမားမားရင္ဆုိင္ေနရပါတယ္။ ကေလး
လုပ္သားေတြ ဘာေၾကာင္ အဆမတန္မ်ားၿပား လာသလဲဆုိရင္ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖဳိးမႈနဲ႔
တုိက္ရုိက္ပါက္သက္ ေနပါေတာ့တယ္။ အစုိးရသစ္ဟာ အလုပ္အကုိင္ အခြင့္အလန္းေတြ ဖန္တီးေပးႏုိင္ဖုိ႔
ႏုိင္ငံတကာ ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈေတြ ဖိတ္ေခၚၿပီး ဒီမုိကေရစီအသြင္းကူးေၿပာင္းေရးကုိ
လုပ္ေဆာင္ေနေပမယ့္လည္း စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖဳိးမႈ အတြက္ အခက္အခဲေတြ
အမ်ားၾကီးရွိေနပါေသးတယ္ ။ ႏုိင္ငံတကာရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံမႈေတြ ထုိက္သင့္သေလာက္
၀င္ေရာက္လာခဲ့ေပမယ့္ အလုပ္အကုိင္အခြင့္အလန္းကေတာ့ ၿပည္သူအမ်ားစုတြက္
နည္းပါးေနပါေသးတယ္ ။ နယ္စပ္ေဒသေတြ ဖြံ႔ၿဖဳိးမႈေနာက္က်ေနၿခင္း
ပုိလွ်ံလုပ္အားတန္ဖုိးဟာ စီးပြားေရးက်ပ္တည္းမႈ ၿဖစ္ေပၚေစပါတယ္။
လူၾကီးေတြ
အလုပ္အကုိင္ရွားပါးမႈဟာ ကေလးလုပ္သားေတြ ေပၚေပါက္လာဖုိ႔ တြန္အားတစ္ခု ၿဖစ္ေနပါတယ္
နယ္ၿမဳိ႕ေတြရဲ႕ အလုပ္အကုိင္ရွားပါးေနတဲ့ မိသားစုေတြဟာ သူတုိ႔ သားသမီးေတြကုိ
ပညာသင္ေစဖုိ႔ ေက်ာင္းထားေပးဖုိ႔ မၿဖစ္ႏုိင္ေတာ့ပါဘူး အဲဒီအတြက္ သူတုိ႔ဟာ
ကေလးေတြကုိ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္မွာ အလုပ္အကုိင္ တစ္ခုခု ခုိင္းေစဖုိ႔
ၿဖစ္ေပၚလာခဲ့ပါေတာ့တယ္။ တၿခား ၿမဳိ႕ၾကီးေတြကုိ ပုိ႔ၿပီး ကေလးငယ္ေတြကုိ
ၾကဳံရာက်ပန္း အလုပ္ကုိင္တစ္ခုခု လုပ္ကုိင္ဖုိ႔ ပုိ႔ေဆာင္တတ္ၾကပါတယ္။
ၿမဳိ႕ၾကီးေတြမွာရွိတဲ့ အေသးစား အလတ္စား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြဟာ အရြယ္ေရာက္ၿပီး
အလုပ္သမားေတြကုိ ခုိင္းေစဖုိ႔ထက္ ေစ်းႏႈန္းခ်ဳိသာတဲ့ ကေလးလုပ္သားေတြကုိပဲ
နယ္ၿမဳိ႕ေတြကေခၚယူသုံးစြဲၾကပါတယ္။ ကာယလုပ္အား စုိက္ထုတ္လုပ္ကုိင္ ရတဲ့ ေရရွည္
ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဘာမွ မရွိတဲ့လုပ္ငန္းေတြမွာ ကေလးလုပ္သားေတြကုိ
သုံးစြဲၾကတာမ်ဳိးေတြ႔ရပါတယ္။
ရန္ကုန္လုိ
ၿမဳိ႕ၾကီးေပၚမွာ အသက္ ၈ႏွစ္ကေန ၁၅ႏွစ္၀န္းက်င္ထိ ကေလးငယ္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာဟာ
လက္ဘက္ရည္ဆုိင္ စားပြဲထုိးအၿဖစ္ လုပ္ကုိင္ေနရပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကေလးငယ္ေတြဟာ
ငယ္ရြယ္လြန္းတဲ့ အရြယ္ ၿဖစ္ၿပီး စာသင္ခန္းနဲ႔ ကစားကြင္းထဲမွာပဲ ရွိေနသင့္ပါတယ္။
အလုပ္အကုိင္ ကုိ စနစ္တက် လုပ္ကုိင္တတ္တဲ့ အသိဥာဏ္ရည္ မၿပည္၀ေသးတဲ့ ကေလးငယ္ေတြဟာ
ေက်းကၽြန္သဖြယ္ ၾကီးၾကပ္သူေတြ ပုိင္ရွင္ေတြရဲ႕ အတင္းအက်ပ္ အနုိင္က်င့္ ခုိင္းေစမႈကုိ
မလြန္ဆန္ႏုိင္ပဲ လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ေနရပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ မည့္သည့္ အာဏာပုိင္
အဖြဲ႔အစည္းမွ အေရးယူမႈမရွိသလုိ တားဆီးပိတ္ပင္မႈလည္း မရွိပါဘူး။ အလုပ္လုပ္ကုိင္ဖုိ႔
အသက္အရြယ္ကုိ ယခင္အလုပ္သမား ဥေပေဒေတြအရ အသက္ ၁၆ႏွစ္လုိ႔ သတ္မွတ္ထားေသာ္လည္း
ယခုကေလးငယ္ေတြက ပ်မ္းမွ်သတ္မွတ္ခ်က္ထက္ ထက္၀က္ခန္႔ ေလ်ာ့နည္းတဲ့ အသက္အရြယ္ေတြနဲ႔
လုပ္ကုိင္ေနရပါတယ္။
ကေလးတုိင္းဟာ
မူလတန္းပညာေရး ကုိေတာင္ သင္ယူခြင့္မရခဲ့ပဲ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း အလုပ္အကုိင္ေတြကုိ
လုပ္ကုိင္ေနရတယ္ဆုိရင္ အဲဒီလူအဖြဲ႔အစည္း တစ္ရပ္လုံးက အဲဒီကေလးငယ္ အေပၚကုိ
ၿပင္းထန္တဲ့ လူအခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈၿဖစ္ပါတယ္။ ပညာသင္ခြင့္ မရပဲေမြးဖြားရတာ မေမြးဖြားပဲေနရတာက
ပုိေကာင္းမြန္ပါလိမ့္မယ္။ ကေလးလုပ္သားေတြအေပၚကုိ ပထမဆုံး လူ႔အခြင့္အေရး
ခ်ဳိးေဖာက္သူေတြဟာ အုပ္ထိန္းသူေတြ ၿဖစ္ၿပီး အဲဒီေနာက္ ဒုတိယ တရားခံက ခုိင္းေစသူေတြ
ကေလးလုပ္သားပြဲစားေတြ ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရ၊ ေနာက္အဲဒီကေလးတြရဲ႕ လုပ္အားေတြ
၀န္ေဆာင္မႈေတြ ေနာက္ဆုံးစားသုံးသူ ေတြပါပါ၀င္ပါတယ္။
ရန္ကုန္ၿမဳိ႕
တစ္ခုတည္းမွာတင္ လက္ဘက္ရည္ဆုိင္ လုပ္ငန္းတစ္ခုတည္း ကေလးငယ္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔
ေသာင္းဂဏန္းအထိ လုပ္ကုိင္ေနရၿပီး တၿခားလုပ္ငန္း နယ္ပယ္မ်ားပါ ဥပမာ- စားေသာက္ဆုိင္၊
ကား၀ပ္ေလွ်ာ့၊ အိမ္အကူနဲ႔ ေလလြင့္ကေလးငယ္မ်ား အၿခားလုပ္ငန္းေတြမွာ
တရားမ၀င္လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ေနၾကရပါတယ္။ ပ်မ္းမွ် သိန္းဂဏန္းအထိ ကေလးလုပ္သားေတြ
ရွိေနႏုိင္ၿပီး ႏုိင္ၿပီး။ မည့္သည့္အဖြဲ႔အစည္းကမွ ဒီကေလးလုပ္သား ေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးကုိ
ထိထိေရာက္ေရာက္ ကာကြယ္လုပ္ေဆာင္ေပးေနတာ မ်ဳိးမရွိပါဘူး။ ကေလးလုပ္သား ေတြသုံးစြဲတာ
တရားမ၀င္ဘူးဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈန္းက ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ေပၚမွာ ကေလးလုပ္သား ခုိင္းေစၾကသူေတြဟာ
အလုပ္သမားဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္ ကုိလုိက္နာက်င့္သုံးၿပီး ခုိင္းေစၾကတာမ်ဳိး မဟုတ္လုိ႔ပါပဲ။
ကေလးလုပ္သားေတြ အားလုံးနီးပါးဟာ ပညာသင္ယူခြင့္မရၾကပါဘူး။
ၿမန္မာႏုိင္ငံ တစ္၀ွမ္းမွာရွိတဲ့
ဆင္းရဲတဲ့မိသားစု၀င္ ကေလးငယ္ေတြဟာ အတင္းအက်ပ္ၿမိဳ႕ၾကီးေတြကုိ ပုိ႔ေဆာင္
ခံခဲ့ရပုံရွိၿပီး။ ကေလးလုပ္သားေတြကုိ ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားတဲ့ ကေလးလုပ္သား
ပြဲစားအုပ္စုေတြ ရွိေနႏုိင္ပါတယ္…။ ဒါဟာလည္း လူကုန္ကူးမႈတစ္မ်ဳိး ၿဖစ္ၿပီး
ၿမန္မာလုိ မဖြံ႔ၿဖဳိးေသးတဲ့ ႏုိင္ငံအေနနဲ႔ေတာ့ ဒီလုိ ကိစၥေတြကုိ မေကာင္းမႈလုိ႔
ရႈၿမင္ၿခင္းမရွိပဲ တရားမွ်တမႈလုိ ၿပဳမူေဆာင္ရြက္ေနၾကပါတယ္။ ကေလးလုပ္သားေတြ အေနနဲ႔
ဘာေတြ ဆုံးရႈံးခံစားေနရလဲ…။ အနညး္ဆုံးေတာ့ လူၾကီးလုပ္သားေတြထက္ ပုိမုိတဲ့ အလုပ္ခ်ိန္
ခုိင္းေစ ခံရတတ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ လုပ္ခလစာ မဆုိစေလာက္ကုိသာ ရရွိတတ္ၿပီး
အဲဒီရရွိတဲ့ေငြေၾကးကုိလည္း အုပ္ထိန္းသူေတြ ေခါင္းပုံၿဖတ္မႈကို ခံစားရတယ္။
လူၾကီးလုပ္သားေတြလုိ ခြင့္ရက္ခံစားခြင့္လည္း စနစ္တက် မရွိၾက သလုိ က်န္းမာေရး
ထိခုိက္ႏုိင္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြမွာ ၀င္ေရာက္လုပ္ကုိင္ရင္ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ
ဆုံးရႈံးနစ္နာမႈကုိ ေလွ်ာ္ေၾကးမရရွိတတ္ၾကပါဘူး ။ အဆုိးဆုံးက ပညာသင္ၾကားခြင့္
မရၾကတာပါပဲ။ အဲဒီအတြက္ ကေလးငယ္ေတြဟာ အနာဂါတ္မဲ့ လူသားေတြၿဖစ္မွန္းမသိၿဖစ္လာရပါတယ္။
လူအဖြဲ႔အစည္း
အနာဂါတ္ဟာ ကေလးငယ္ေတြပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ကေလးငယ္ေတြကုိ ဒီေန႔မွာ
စားပြဲထုိးခုိင္းထားတာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အနာဂါတ္ကုိစားပြဲ ထုိးခုိင္းထားတာနဲ႔
အတူတူပါပဲ။ ကေလးငယ္ သိန္းေပါင္း မ်ားစြာဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ အနာဂါတ္ကုိစြန္႔ပစ္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္တုိ႔
လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ အလုပ္အေကၽြးၿပဳေနရတယ္ ဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေခတ္ကာလ လူေတြရဲ႕
ရင့္သီးမႈဟာ သမုိင္းနဲ႔ခ်ီေအာင္ ဆုိ၀ါးနိမ့္က်သြားခဲ့ပါၿပီ။ ေခြးေလေခြးလြင့္
ေတြကုိေတာင္ ကာကြယ္ေဆးထုိးေပးႏုိင္ေအာင္ ၾကင္နာတတ္တဲ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ၿမဳိ႕သား
ေတြဟာ ကေလးလုပ္သား ၿပႆနာေပၚမွာေတာ့ သတိမမူဂူမၿမင္ၿဖစ္ေနၾကပါတယ္။ ဒါဟာ
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကုိယ့္ အနာဂါတ္ကုိ ကုိယ္တုိင္ လ်စ္လ်ဴရႈေနတာပါ။ အဲဒီအတြက္ အားလုံးမွာ
တာ၀န္ရွိပါတယ္။ ကေလးငယ္ သိန္းေပါင္း မ်ားစြာကုိ လ်စ္လ်ဴရႈတာ
အနာဂါတ္သိန္းေပါင္းမ်ားစြာကုိ ဖ်က္ဆီးစြန္႔ပစ္လုိက္တာပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔
ပုိေကာင္းမြန္တဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ပုိေကာင္းမြန္တဲ့ မနက္ၿဖန္ေတြၿဖစ္ဖုိ႔ ….
ေက်ာင္းေနအရြယ္ ကေလးငယ္တုိင္း စာသင္ေက်ာင္းထဲကုိေရာက္ဖုိ႔
အမ်ဳိးသားေရးတာ၀န္တစ္ရပ္အေနနဲ႔ တိတိက်က် လုိက္နာေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ လုိအပ္ေနပါၿပီ။
ေအာင္ပုိင္စုိး