၂၀၀၀ၿပည့္ႏွစ္ အတုိင္မီအထိေတာ့ E-Government ဆုိတဲ့ စကားလုံးဟာ ေရပန္းမစားေသးပါဘူး… ဒါေပမယ့္ ဖြံ႔ၿဖဳိးၿပီးႏုိင္ငံေတြမွာေတာ့ ၀ဘ္ဆုိဒ္(web) အေၿခခံ အစုိးရလုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြ ဒါမွမဟုတ္ ဒီဂ်စ္တယ္ၿပဳမႈ န႔ဲ စကၠဴၿဖဴေပၚက အလုပ္ေတြကို အုိင္တီနည္းပညာ နယ္ပယ္ေပၚကုိ ေရြ႕ေၿပာင္းလုပ္ေဆာင္လာၾကပါတယ္..။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ ပထမဆုံးအခ်က္က အုိင္တီနည္းပညာလ်င္ၿမန္မႈ အဟုန္ေၾကာင့္ရယ္ က်ယ္ၿပန္တဲ့ ကြန္ယက္စနစ္ ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မႈေၾကာင့္ပါ.. ။ အဲဒီႏွစ္ခ်က္ကပဲ အစုိးရ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြ ထဲက နယ္ပါယ္အလုိက္ ေရြ႔ေၿပာင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္တဲ့အပုိင္းေတြကုိ E-Government အၿဖစ္ပုံေဖာ္လုပ္ေဆာင္လာ ၾကပါတယ္..။ ဒီထက္ပုိ အေရးၾကီးတဲ့အခ်က္က ေရရွည္ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြ အတြက္ ေငြေၾကးကုန္က်မႈ နည္းပါးတာရယ္ေၾကာင့္ပါ..။ လူသမုိင္းနဲ႔ခ်ီ ၾကာမယ့္ အစုိးရလုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြဟာ အုိင္တီနညး္ပညာ ဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္လာမႈက ရာစုႏွစ္ခ်ီတဲ့ မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြကို အလြယ္တကူထိန္းသိမ္းလာႏုိင္သလုိ အလြယ္တကူ ၿပန္လည္စစ္ေဆး ၿပန္လည္ အသုံးခ်လာႏုိင္ပါတယ္..။ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ၿမန္ႏႈန္းၿမင့္ ေပါက္ကြဲထြက္ေနတဲ့ ကမာၻၾကီးမွာ သမားရုိးက် စာ၀င္စာထြက္ပုံစံနဲ႔ေတာ့ သိပ္ကုိၾကီးမားတဲ့ အစုိးရလုပ္ငန္းေတြ ဟာ အခ်ိန္ေလလြင့္မႈအမ်ားၾကီးနဲ႔ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေႏွာင္းေႏွးတဲ့ အက်ဳိးဆက္ကုိ တန္ဖုိးၾကီးၾကီး ေပးဆပ္လာရပါလိမ့္မယ္ အဲဒီအတြက္ ကမာၻေပၚက ဖြံ႔ၿဖဳိးၿပီးႏုိင္ငံေတြက အစုိးရေတြဟာ သူတုိ႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္တာ ေတြကို ေခတ္နဲ႔အညီလုိက္ေလ်ာညီေထြ ၿဖစ္ေစႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ E-Government စီမံကိန္းေတြကို ေဖာ္ထုတ္လုပ္ေဆာင္လာၾကပါတယ္..။ E-Government ဟာ Good Goverence ၿဖစ္ေပၚလာေရးကုိ တစ္ဖက္တစ္လမ္းကလည္း အက်ဳိးၿပဳေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္..။

E-Government တကယ္လုိအပ္သလား..။

တစ္ကုိယ္ရည္သုံး ကြန္ၿပဴတာ ေတြေပါေပါမ်ားမ်ား မရွိခင္ကတည္းက ေဒတာေဘစ့္ေတြ စုေဆာင္းမႈကို အစုိးရ အခ်ဳိ႕က စူပါကြန္ၿပဴတာၾကီးေတြနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေနပါၿပီ..။ ၿပီးေတာ့ လုိကယ္နက္ေ၀ါ့ေတြခ်ိတ္ဆက္ၿပီး ဖုိင္ေတြကုိ လ်င္ၿမန္စြာ ရွယ္ယာလုပ္ၿပီး အလုပ္ကိစၥေတြကုိင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ေနပါၿပီ.. ။ အဲဒါက ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ေလာက္က ပင္တဂြန္မွ စစ္ဠာနခ်ဳပ္မွာ စသုံးခဲ႔တဲ့ နည္းပညာပါ..။ အဲဒီနည္းပညာေတြဟာ ဒီကေန႔ E-Government ေဖာ္ေဆာင္ေရးေတြ အတြက္ ေရွးေၿပးနိမိတ္ၿဖစ္ပုံရပါတယ္..။ ၁၉၉၀ ၀န္းက်င္ေလာက္မွာဆုိရင္ေတာ့ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ဟာ အမ်ဳိးသားအဆင့္ အေရးၾကီးတဲ့ လုပ္ငန္းမဟုတ္ေသးပါဘူး..။ ဒါေပမယ့္ ၉၀လြန္ေခတ္ကာလေတြမွာေတာ့ အုိင္တီနည္းပညာဟာ ဘယ္သူမွ ၾကဳိတင္မမွန္းဆႏုိင္ေအာင္ ဖြံ႔ၿဖဳိးမႈ ၿမန္ႏႈန္းအၾကီးအက်ယ္ ၿမင့္မားလာပါတယ္…။ ကြန္ၿပဴတာေတြက ကမာၻအႏွံ႔ကုိ လ်င္လ်င္ၿမန္ၿမန္ပ်ံ႔ႏွ႔ံသြားတယ္ လူေတြ သန္းေပါင္းမ်ားစြာက ကြန္ၿပဴတာ ေမာ္နီတာေရွ႕ကေန ကမာၻၾကီးကုိ လက္ရည္တစ္ၿပင္တည္း ထိေတြ႔လာ ခဲ့ပါတယ္..။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အစုိးရလက္တံေတြဟာ စကၠဴၿဖဴေတြေပၚမွာတင္ အက်ဳံးမ၀င္ေတာ့ပါဘူး.. ။ မိမိႏုိင္ငံသားေတြ ကမာၻအရပ္ရပ္က သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ စီးပြားေရးလႈမႈေရး ႏုိင္ငံေရး စစ္ေရး အလုံးစုံဟာ ၀ဘ္ဆုိဒ္ေပၚမွာ ေဒတာေဘစ့္ေပၚမွာ အေၿခခံၿပီး လ်င္ၿမန္စြာ လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္နုိင္မွ အဆင္ေၿပ ေတာ့မယ့္ အေနအထားၿဖစ္လာပါတယ္..။ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ေတြ ကအစ ေအာက္ေၿခ၀န္ထမ္းအဆုံး ကြန္ၿပဴတာကုိ အသုံးမၿပဳပဲ ကင္းကြာလုိ႔မရေတာ့ဘူးၿဖစ္လာပါတယ္..။ ဖုန္တက္ေနတဲ့ လက္ႏွိပ္စက္ခုံေတြဟာ သမုိင္းတာ၀န္ၿပီးဆုံးလုိ႔ ပင္စင္ေပးခံရတဲ့ ေခတ္ကာလကုိေရာက္ရွိလာပါၿပီ..။ အုိင္တီနည္းပညာ က နယ္ပယ္ေပါင္းစုံးကုိ ေပါင္းစပ္စီး၀င္လာၿပီး တဲ့ေနာက္မွာေတာ့ လူတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ လူမႈဘ၀၊ လုပ္ငန္းခြင္ဘ၀၊ တၿဖည္းၿဖည္း ထိစပ္ယဥ္ပါးလာရာကေန လုပ္ငန္းအဖြဲ႔အစည္း လူမႈအ၀န္းအ၀ုိင္း တစ္ခုုလုံးကို ကမာၻလုံးအတုိင္းအတာနဲ႔ တစ္ၿပဳိင္နက္ ခ်ဥ္းကပ္လာပါတယ္..။ ဒါဟာ ဘာနဲ႔ တူသလည္း ဆုိေတာ့ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ကုိ လ်င္ၿမန္စြာ ေဖာ္ထုတ္အသုံးခ်ႏုိင္တဲ့ ေဒသေတြနဲ႔ လွ်ပ္စစ္မီးမရရွိႏုိင္ေသးတဲ့ ေဒသေတြ ဖြံ႔ၿဖဳိးမႈ ကြာဟသလုိမ်ဳိးေပါ့… ။ အုိင္စီတီနည္းပညာေတြဟာ ႏုိင္ငံတစ္နုိင္ငံ လူအဖြဲ႔အစည္းအေနနဲ႔ေရာ လူတစ္ဦးခ်င္းအေနဲ႔ကုိပါ တစ္ဆစ္ခ်ဳိး ေၿပာင္းလဲပစ္ႏုိင္စြမ္းရွိပါတယ္..။ အဲဒီလုိအေၿခအေနမွာ E-Government ၿဖစ္ေပၚေပၚထြန္းလာေရးဟာ အခ်ိန္ဆြဲဖုိ႔ ဒါမွမဟုတ္ ၿငင္းဆန္ဖုိ႔ မၿဖစ္ႏုိင္ေတာ့ပါဘူး. ။ ၿဖစ္ေပၚလာမယ့္ E-Government အေပၚမွာသာ ထိန္းေက်ာင္းေမာင္းႏွင္တတ္ဖုိ႔ ေလ့က်င့္ရေတာ့မွာပဲ ၿဖစ္ပါတယ္..။ E-Government ဟာ ဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္ေရး အတြက္ မရွိမၿဖစ္ ၿဖစ္လာပါၿပီ..။ ဒါမွ အစုိးရေတြ ရည္မွန္းတဲ့ Good Goverence ဆုိတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ကို ေရာက္ရွိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္မွာပဲ ၿဖစ္ပါတယ္ .။

E-Government မွာ ဘယ္သူေတြပါမွာလည္း…

E-Government လုိ႔ဆုိလုိက္ရင္ လူလတ္တန္းစား ပညာတတ္ေတြက အစ အုိင္စီတီေခတ္ အေထာက္အကူၿပဳ ပစၥည္းေတြ ကုိပဲေၿပးၿမင္တတ္ၾကပါတယ္..။ အဲဒီေနာက္က ထိန္းေက်ာင္းေမာင္းႏွင္ေနတဲ့ ေအာ္ပေရတာ ေတြကုိ ေမ့ေလ်ာ့သြားတတ္ ၾကပါတယ္.. ။ E-Government ကုိ အစုိးရေမာင္းႏွင္းၿပီး လူထုကလုိက္ပါစီးနင္းေနတဲ့ ယာဥ္တစ္စီးလုိ႔ ၿမင္ၾကည့္ရမွာပါ..။ ေရွးရုိး ႏုိင္ငံေတာ္ စနစ္မွာလည္း အစုိးရယႏၱယားအေပၚမွာ လူထုက စီးနင္းလုိက္ပါလာၾကရတာပဲ ၿဖစ္ပါတယ္..။ အဲဒီအစုိးရကုိ လူထုကဘုံအက်ဳိးစီးပြားအတြက္ ပူးတြဲ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ပါပါတယ္..။ အရင္က ရုံးတစ္ရုံးကုိ သြားမယ္ဆုိရင္ လူေတြအေနနဲ႔ စားပြဲေတြအမ်ားၾကီးၿဖတ္ရမယ္..။ E-Government ရွိလာၿပီဆုိရင္ေတာ့ အိပ္ခန္းထဲကေမာ္နီတာကေန အခြန္ေဆာင္တာ၊ ေက်ာင္းအပ္တာ၊ လူမႈဖူလုံေရးရန္ပုံေငြထည့္တာ၊ အင္တာဗ်ဴးေၿဖတာ၊ ဧည့္စာရင္းတုိင္တာ၊ ႏုိင္ငံကူးလက္မွတ္ေလွ်ာက္တာ၊ မဲေပးတာ အထိလုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္လုိ႔ရႏုိင္ပါတယ္..။ ဒါဟာ ႏုိင္ငံသားတစ္ေယာက္ အတြက္ သိပ္အဆင္ေၿပေစႏုိင္မွာပါ..။ E-Government အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြအတြက္ေကာ အဲလုိဆုိရင္လည္း အခြန္ကုိ အိမ္တုိင္ယာေရာက္ လုိက္ေကာက္ေနစရာမလိုေတာ့ ပါဘူး။ ႏုိင္ငံသားေတြ ရဲ႕ အေၿခအေနကုိ ကြန္ၿပဴတာေဒတာေဘစ့္ ထဲကေန အခ်ိန္မေရြးေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေနလုိ႔ရပါတယ္..။ ႏုိင္ငံစနစ္ေတြ အားလုံး အဆင္သင့္ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီးသြားရင္ လူတစ္ဦးေမြးဖြားလာခ်ိန္ကေန ဘ၀တစ္ခုၿပီးဆုံးခ်ိန္အထိ မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြ ခုိင္ခုိင္မာမာ ရရွိထိန္းသိမ္းႏုိင္ပါတယ္ ေနာက္တစ္ခ်က္က စာရြက္စာတမ္းေတြ ထိန္သိမ္းရတဲ့ စရိတ္စက အမ်ားၾကီးေလွ်ာ့က်သြားႏုိင္ပါမယ္..။ ေနာက္ထပ္တုိးတက္ လာမယ့္ လူဦးေရအတြက္ေတာ့ ဒီစနစ္ဟာ အခက္အခဲတခ်ဳိ႕ကုိ ကုိင္တြယ္ေၿဖရွင္းၿပီးသား ၿဖစ္ေနပါတယ္ …။ ေနာက္ထပ္ ကံေကာင္းတဲ့ အခ်က္က ႏုိင္ငံၿဖတ္ေက်ာ္မႈခင္းေတြကုိ နည္းပါးသြားေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္လာႏုိင္မယ္ ..။ လူတစ္ဦးဟာ သူရဲ႕ ေဒတာေဘစ့္ေတြကုိ အလြယ္တကူ ၿပဳၿပင္ဖုိ႔ ေရႊ႕ေၿပာင္းဖုိ႔ .. အတုလုပ္ဖုိ႔ နည္းပါးသြားမယ္..။ အရင္က စာရြက္စာတမ္းေတြ စိစစ္ေနတုန္း လိမ္လည္ခံရမႈႏႈန္းနည္းသြားႏုိင္ပါတယ္..။ ေနာက္တစ္ခ်က္က လာဘ္ေပးလာဘ္ယူအတြက္ ရွင္းလင္းစိတ္ခ်ရတဲ့စနစ္ကုိ ေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ပါတယ္..။ လူထုအေနနဲ႔ အစုိးရတာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ တုိက္ရုိက္ဆက္သြယ္ႏုိင္မႈေလ်ာ့နည္း သြားပါမယ္..။ အဲဒီေတာ့ E-Government မွာ ဘယ္သူေတြ ပါမွာလည္း ေမးရင္ အစုိးရေကာ လူထုပါ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မွာပါ ..။ အဲဒါမွ E-Government မွာ ေအာင္ၿမင္စြာလည္ပါတ္ ႏုိင္မွာပါ..။ စမ္းသပ္ကာလအတြက္ လူထုေကာ အစုိးရရဲ႕ တာ၀န္ရွိသူေတြပါ ဒီစနစ္ေတြ စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ ကာလေတြမွာ အခက္အခဲ ေတြရွိေနႏုိင္ပါတယ္…။ ေလ့က်င့္ကာလ လြန္ေၿမာက္ၿပီးရင္ေတာ့ ဒါဟာ သိပ္ကုိအဆင္ေၿပတဲ့ စနစ္ဆုိတာ ႏွစ္ဖက္လုံးက လက္ခံသေဘာေပါက္လာမွာပါ..။ E-Government ဟာ လက္ရွိေခတ္အတြက္ win-win ၿဖစ္တဲ့ အဆင္ေၿပဆုံး စနစ္တစ္ခု ၿဖစ္ေနပါတယ္…။

E-public မရွိဘူး .. E-Government လည္းမလုိအပ္…

LDC ႏုိင္ငံေတြမွာ အဲဒီစုိးရိမ္စိတ္ေတြ ရွိေနပါတယ္..။ ၿပီးေတာ့ ကြန္ၿပဴတာ အသုံးၿပဳမႈက တစ္ႏုိင္ငံလုံး အတုိင္းအတာနဲ႔ အနည္းငယ္ပဲ ရွိေသးတယ္..။ တၿခား အေၿခခံအေဆာက္အအုံေတြ အတြက္ ၿပည္တြင္းဘတ္ဂ်က္ကို ခ်ိန္ဆေနရေသးတယ္ အဲဒီအေတြးေတြ ဖြံ႔ၿဖဳိးဆဲ ႏုိင္ငံက အစုိးရေတြ ေတြးေတာမိတတ္ၾကပါတယ္..။ အဲဒီအတြက္ လုပ္ရမယ္မွန္းသိသိနဲ႔ E-Government စီမံကိန္းေတြ ေရြ႕ဆုိင္းတတ္ၾကပါတယ္..။ အမွန္တကယ္ေတာ့ ဒီေန႔ ေခတ္မွာ E-Government ၿဖစ္ေရးဟာ ႏုိင္ငံအတြက္ အေၿခခံအေဆာက္အအုံေတြ ထဲမွာ တစ္ခုအပါအ၀င္ၿဖစ္လာပါၿပီ..။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆုိတာ အားလုံးသိၿပီးၿဖစ္တဲ့ ကမာၻလုံးဆုိင္ရာ အုိင္စီတီနည္းပညာေတြက ႏုိင္ငံေတာ္ေတြရဲ႕ နယ္နိမိတ္ကုိ ကြန္ယက္ေပၚမွာ ၿပန္လည္ သတ္မွတ္ေနၾကရလုိ႔ပါပဲ..။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ကမာၻၿဂဳိလ္မွာ ေနထုိင္ၾကသူေတြပါ၀င္တဲ့ ကမာၻအသစ္တစ္ခုကုိ ကြန္ယက္ေပၚမွာ တည္ေဆာက္ၿပီး ၿဖစ္ေနလုိ႔ပါ..။ လက္ေတြ႔ ကမာၻၾကီးထဲမွာ လူဦးေရတုိးတက္ေနထုိင္သလုိ ကြန္ယက္ကမာၻထဲမွာ လူဦးေရ ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် တုိးတက္အသက္၀င္ေနၾကပါတယ္..။ အဲဒါေၾကာင့္ မိမိ အစုိးရေတြရဲ႕ ၾသဇာကုိလည္း ကြန္ယက္ေပၚမွာ အုိင္စီတီနည္းပညာေပၚ အေၿခစုိက္လာၾကရမွာပါပဲ..။ ေနာက္တစ္ခ်က္က E-Government စနစ္ေတြကို အစုိးရအေနနဲ႔ အုိင္တီပညာရွင္မ်ား လူထုမ်ားနဲ႔ ပူးတြဲတည္ေဆာက္ၾကရမွာပဲ ၿဖစ္ပါတယ္..။ ကြန္ယက္ေပၚမွာ ေစ်းကြက္ရွိသလုိ.. ကြန္ယက္ေပၚမွာ ဘဏ္လုပ္ငန္းရွိသလုိ ကြန္ယက္ေပၚမွာ အစုိးရလည္း ရွိမွၿဖစ္ပါလိမ့္ မယ္..။ အဲဒီလုိမွမဟုတ္ရင္ေတာ့ ကြန္ယက္ေပၚမွာ မရွိတဲ့အတြက္ ကြန္ယက္ေပၚကရတဲ့ အက်ဳိရလဒ္ေတြ ႏုိင္ငံေတာ္ အေနနဲ႔ ဆုံးရႈံးသြားပါလိမ့္မယ္..။ ေနာက္တစ္ခ်က္က E-Government အေနနဲ႔က အစုိးရ၀န္းၾကီးဠာနအားလုံးကုိ အင္တာနက္၀ဘ္ဆုိဒ္ေတြ ဖြင့္ၿပီး ကြန္ယက္ေပၚကုိ ပစ္တင္လုိက္တာမ်ဳိးလည္း မဟုတ္ၿပန္ပါဘူး..။ အစိတ္အပုိင္းအလုိက္ ဒီဂ်စ္တယ္စနစ္ အသြင္ကူးေၿပာင္းလုပ္ေဆာင္လုိ႔ရပါတယ္ ..။ ႏွစ္တစ္ႏွစ္ရဲ႕ ဘတ္ဂ်က္အရ အခန္းက႑အလုိက္ ကူးေၿပာင္း ေဆာင္ရြက္လုိ႔ရပါတယ္..။ ေနာက္တစ္ခ်က္က E-Government ဟာ ႏွစ္ပုိင္းလပုိင္းအတြင္း ၿပီးဆုံးသြားမယ္ လုပ္ငန္း ေဆာင္တာလည္း မဟုတ္ပါဘူး ..။ ေရရွည္ စီမံကိန္းနဲ႔ အစိတ္အပုိင္းလုိက္ စနစ္တက် ၿဖည့္သြင္းတည္ေဆာက္ရမယ့္ အစုိးရ လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခုပါ..။

E-Government တကယ္ အလုပ္ၿဖစ္ပါ့မလား ..။

ေခတ္ႏွစ္ေခတ္နဲ႔ အသက္ရွင္ေနရတဲ့ ႏုိင္ငံေတြအတြက္ အထက္ပါ စုိးရိမ္စိတ္က အၿမဲရွိေနပါတယ္..။ ၁၉၉၀ ေနာက္ပုိင္းမွာ အသြင္ေၿပာင္းလာတဲ့ ကြန္ၿမဴနစ္ဆုိရွယ္လစ္ ႏုိင္ငံေတြ..၊ ဒီမုိကေရစီနည္းအရ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ဆယ္ထက္မနည္း ပါတီတစ္ခု ထဲေအာက္မွာ ေၿခခ်ဳပ္မိခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံေတြ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းက ႏွစ္ရပ္ၿဖစ္ေနတတ္ပါတယ္..။ အဲဒါကေတာ့ တင္းက်ပ္တဲ့ေနထုိင္မႈ ပုံစံနဲ႔ လူၾကီးေတြရယ္.. ပြင့္လင္းၿမင္သာေစခ်င္တဲ့ လူငယ္ေတြရယ္..။ ပထမလူၾကီးေတြက အေၿပာင္းအလဲေတြကို တစ္ဆင့္ခ်င္းၿဖည္းၿဖည္းခ်င္းလုပ္ေဆာင္ခ်င္ပါတယ္.. ။ အမွားအယြင္းၿဖစ္လာမွာကုိ ဗဟုိဦးစီးစနစ္က ရုိက္သြင္းထားတဲ့ ေၾကာက္စိတ္နဲ႔ ရွင္သန္ေနထုိင္တတ္ၾကတာမုိ႔ အစုိးရိမ္ၾကီးပါတယ္..။ ဒုတိလူငယ္လူလတ္ ေတြက ဗဟုိဦးစီစနစ္ အတိတ္က မွားယြင္းမႈေတြကိုေမ့ၿပစ္ၿပီး ေခတ္ရဲ႕ ၿမန္ႏႈန္းအရ လုိက္ေၿပာင္းလဲ ခ်င္ပါတယ္..။ E-Government လို႔ဆုိလုိက္ရင္ လူငယ္ လူလတ္ေတြက ဟာလုပ္ရမွာေပါ့ အခုေတာင္ ေတာ္ေတာ္ ေနာက္က်ေနၿပီ..။ လူၾကီးေတြအတြက္ကေတာ့ အလုပ္ၿဖစ္မွ ၿဖစ္ပါ့မလား.. ဆုိတဲ့အေၿဖ ကြဲၿပားသြားပါတယ္..။ အမွန္တကယ္ေတာ့ E-Government ဆုိလုိက္ရင္ လူၾကီးေတြ အေနနဲ႔ ဟက္ကာေတြ အမ်ားၾကီးနဲ႔ မၿမင္မစမ္းေတာနက္ ၾကီးထဲ ဆင္ဖမ္းက်ားဖမ္းသြားရသလုိ ထင္မွတ္တတ္ၿပီး.. သူတုိ႔မွတ္ဥာဏ္မွာက ဆုိင္ဘာၿပစ္မႈေတြကုိပဲ မွတ္မိေနတတ္ပါတယ္ ..။ ဘယ္စနစ္မဆုိ အားနည္းခ်က္ အနည္းအမ်ားရွိတတ္သလုိပါပဲ..။ E-Government မွာ အားနည္းခ်က္ေတြ မၿပည့္စုံမႈေတြ ရွိေနေသးပါတယ္..။ ေအာ္ပေရတာေတြ အေနနဲ႔ ကြန္ၿပဴတာနဲ႔ ဆက္စပ္ပစၥည္းေတြ အသုံးၿပဳမွ ကၽြမ္းက်င္မႈ လုိအပ္ခ်က္ေတြ ရွိေကာင္းရွိေနႏုိင္သလုိ.. အသုံးၿပဳတဲ့ စနစ္ေတြ ေဆာ့လ္၀ဲလ္ေတြအားနည္းခ်က္ ေတြေၾကာင့္ ၿဖစ္ေပၚလာတဲ့ အမွားအယြင္းေတြ လည္းရွိေနႏုိင္ပါတယ္ ..။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ကေလးငယ္တစ္ေယာက္မွာ လဲမက်ပဲ လမ္းမေလွ်ာက္တတ္သလုိပါပဲ..။ ေလ့က်င့္မႈမရွိပဲ အားထုတ္မႈမရွိပဲ အရာရာ အဆင္ေၿပေခ်ာေမြ႔သြားႏိုင့္မယ့္ နည္းလမ္းလည္း မရွိေသးပါဘူး..။ E-Government အတြက္ကေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္ ႏုိင္ငံ၀န္ထမ္းေတြနဲ႔ လူထု စည္းခ်က္ညီညီ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ အလုပ္မၿဖစ္ႏုိင္စရာ မရွိပါဘူး..။

E-Government က်င့္၀တ္..

E-Government စၿပီ.. ဒါဆုိရင္ က်င့္၀တ္ေတြ လုိအပ္လာၿပီေပါ့..။ ပုံမွန္အစုိးရေတြအတုိင္း က်င့္၀တ္ေတြကုိ လုိက္နာက်င့္ ၾကံရမွာ ၿဖစ္သလုိ E-Government အထုိင္ေပၚကေန တာ၀န္ရွိသူေတြရဲ႕ သစၥာရွိမႈကုိလည္း ေႏွာင္တည္းထားဖုိ႔ လုိပါတယ္ အဲဒီက်င့္၀တ္ေတြအတြက္ ထိန္းခ်ဳပ္ကုိင္တြယ္ ႏိုင္ဖုိ႔ ဥပေဒေတြ ၿပဠန္းထားႏုိင္ဖုိ႔ကလည္း အေရးၾကီးပါတယ္..။ ဖြံ႔ၿဖဳိးဆဲႏုိင္ငံ ေတြအေနနဲ႔ E-Government စတင္ေဆာင္ရြက္ခ်ိန္မွာ ဆုိင္ဘာရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္သူေတြ လက္တည့္စမ္းမႈကုိ ခံရေလ့ ရွိပါတယ္ …အဲဒီၿပႆနာအတြက္ ၾကဳိတင္ၿပီး ကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္ေတြ စုေဆာင္းထားႏုိင္ဖုိ႔လုိအပ္သလုိ … အေရးယူႏုိင္မယ့္ ဥပေဒေတြလည္း ၾကဳိတင္ၿပင္ဆင္ထားဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္.. ထုိၿပင့္ အတြင္းလူေတြအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရအခ်က္အလက္ေတြ ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ အခ်က္အလက္ေတြကုိ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအၿခား အဖြဲ႔အစည္းေတြကုိ တရားမ၀င္ လႊဲေၿပာင္းဖုိ႔ ၾကဳိးစားတာေတြကို ၾကဳံေတြရတတ္ပါတယ္ အဲဒီအတြက္လည္း ကုိင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ဥပေဒေတြ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ အေရးယူမႈေတြကုိ ၾကဳိတင္ၿပဠန္းသတ္မွတ္ထားဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္ ။ အဲဒါဆုိရင္ေတာ့ အထုိက္အသင့္ ၿပီးၿပည့္စုံတဲ့ E-Government တစ္ခုကိုရရွိႏုိင္ပါမယ္..။ ဘာပုိထူးမလည္း ဆုိရင္ေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္နဲ႔ ႏုိင္ငံသား တုိ႔အတြက္ ေခတ္နဲ႔ လုိက္ေလ်ာညီေထြၿပီး လ်င္ၿမန္ထိေရာက္တဲ့ Good Goverence တရပ္ကုိ ေစ်းႏႈန္းသက္သက္ သာသာနဲ႔ရရွိႏုိင္မွာပဲၿဖစ္ပါေတာ့တယ္…။

ေအာင္ပုိင္စုိး