ဒီမုိကေရစီ ေခတ္ရဲ႕ သတင္းေတြထဲမွာ သတင္းေထာက္ေတြ
ေထာင္ဒဏ္က်ခံရတဲ့ သတင္းေတြကုိလည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အထိတ္တလန္႔ၾကားေနရပါတယ္။ ဒီမုိကေရစီ
သက္တမ္းရလာတာနဲ႔ သတင္းေတြဟာ အသက္၀င္လႈပ္ရွား လာပါတယ္။ ယခင္ စာေပစိစစ္ေရး မရွိေတာ့တဲ့
ေနာက္ပုိင္း မီဒီယာေတြအေနနဲ႔ သတင္းေတြကုိ အခ်ိန္နဲ႔ တေၿပးညီ ၿပည္သူလူထုထံ တင္ၿပလာႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။
အရင္က စစ္အာဏာရွင္ စနစ္နဲ႔ ထိန္းကြပ္မႈေတြကုိ ဖယ္ရွားၿပီး ဒီမုိကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚကုိ
အေရာက္သြားဖုိ႔အတြက္ သတင္းမီဒီယာဟာ လြပ္လပ္စြာေဖာ္ထုတ္ ေရးသားပုိင္ခြင့္ကုိ အၿပည့္အ၀ေကာင္းမြန္စြာ
အသုံးခ်ရမွာပဲၿဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္ ရဲ႕ဒီမုိကေရစီေဖာ္ေဆာင္ေရး မူ၀ါဒဟာ စတုထၳမ႑ဳိ်င္လုိ႔ေခၚတဲ့
သတင္းမီဒီယာေပၚမွာ တစ္ဖက္တစ္လမ္းကအမွီသဟဲ ၿပဳေနရမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ လက္ရွိၿဖစ္ေပၚေနတဲ့
အေၿခအေနအရေတာ့ သတင္းမီဒီယာဟာ မီဒီယာဥပေဒခုိင္ခုိင္မာမာ မွ်မွ်တတ မေပၚထြက္ခင္ သတင္းမီဒီယာ
ဥပေဒေၾကာင္း ေထာင္ဒဏ္အၿပစ္ေပး ခံရမႈမ်ားနဲ႔ ၿပင္းၿပင္းထန္ထန္ ရင္ဆုိင္ေနခဲ့ရပါတယ္။
ၿမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ သတင္းမီဒီယာသမုိင္းကုိ တေစ့တေစာင္းၿပန္ၾကည့္မယ္
ဆုိရင္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စစ္အာဏာသိမ္းၿပီး ေနာက္ပုိင္းကတည္းက အစုိးရရဲ႕ ၀ါဒၿဖန္႔ခ်ိရုံသက္သက္အတြက္သာ
မီဒီယာကုိ လက္၀ါးၾကီးအုပ္ခဲ့ၿပီး ႏွစ္ေပါင္းေလးဆယ္ ေက်ာ္ၾကာ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ေတြကုိ
၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးမွ ဒီမုိကေရစီအသြင္ေၿပာင္း အစုိးရဟာ ႏုိင္ငံတကာ စာမ်က္ႏွာေတြမွာ
ဒီမုိကေရစီစံခ်ိန္စံညႊန္းနဲ႔ ေၿပာင္းလဲေနပါတယ္လုိ႔ ယူဆခံခ်င္ရုံသက္သက္ သတင္းမီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္
ေတြကုိ တုိးၿမွင့္ေပးခဲ့ၿပီး ဒီမုိကေရစီ ပထမသက္တမ္းအတြင္းမွာပါ သတင္းမီဒီယာသမားမ်ားကုိ
ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္မႈေတြနဲ႔ ခ်ိန္းေၿခာက္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ စစ္အာဏာရွင္ေခတ္ရဲ႕ အရိပ္အေငြ႕ေတြကုိ
ၿပန္လည္အမွတ္ရေစပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလုိင္လ ၁၀ရက္ေန႔က ယူနတီဂ်ာနယ္ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္အပါအ၀င္
သတင္းေထာက္ ၄ဦးကုိ ႏုိင္ငံေတာ္လ်ဴိ႕၀ွက္ခ်က္ေပါက္ၾကားမႈ ဥေပဒအရ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ဆယ္ႏွစ္
ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။
ယခုလုိေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ရွည္ၿပင္းထန္စြာ
ခ်မွတ္မႈကုိ သတင္းေထာက္မ်ား၊ ဂ်ာနယ္လစ္မ်ား၊ အယ္ဒီတာမ်ားႏွင့္ နယ္ပယ္အသီးသီးမွာ
ပညာရွင္မ်ားက အစုိးရရဲ႕ၿပင္းထန္တဲ့ ဆုံးၿဖတ္ခ်က္ၿဖစ္ၿပီး ဖိႏွိပ္မႈသေဘာ
သက္ေရာက္တယ္လုိ႔ ထင္ၿမင္ယူဆၾကပါတယ္။
အစုိးရဟာ မီဒီယာအေပၚမွာ ရုိးသားတဲ့ရႈၿမင္ခ်က္မရွိပဲ စုိးရိမ္ထိတ္လန္႔ေနတဲ့
သေဘာရွိပါေသးတယ္၊ ဘာေၾကာင့္လည္း ဆုိေတာ့ မီဒီယာက ထိထိေရာက္ေရာက္နဲ႔ ၿပည္သူကုိသတင္းစစ္၊
သတင္းမွန္ေတြတင္ၿပ လာႏုိင္ၿပီး အားေကာင္းလာတဲ့အခါ၊ အစုိးရနဲ႔ ေနာက္ကြယ္က
ၾကဳိးကုိင္သူေတြ ၀ါဒၿဖန္႔တာ၊ မႈိင္းတုိက္တာ၊ မေလ်ာ္ၾသဇာသုံးၿပီး
ၿခိမ္းေခ်ာက္တာမ်ဳိးေတြ မၿပဳလုပ္ႏုိင္ေတာ့ဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ မီဒီယာသမားေတြကုိ
မတရားဥပေဒေတြနဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ေတြနဲ႔ ခ်ဳပ္ကုိင္ႏုိင္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိလုပ္ေဆာင္ေနတာ
ထင္ၿမင္မိလာတယ္လုိ႔ စာေရးဆရာမ ေသြး (စစ္ကုိင္း) က ေၿပာၿပပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ ေရွ႕ေန ကုိဖုိးၿဖဴကေတာ့
ယူနတီဂ်ာနယ္ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ႏွင့္ သတင္းေထာက္မ်ားအေပၚ ေထာင္ဒဏ္ၿပင္းထန္စြာ
ခ်မွတ္ၿခင္းသည္ လြတ္လပ္စြာေရးသားေဖာ္ထုတ္ပုိင္ခြင့္ဆုိေသာ လူ႔အခြင့္အေရးအေပၚ
တုိက္ရုိက္ထိပါးေသာ အၿပဳအမူၿဖစ္သည့္အၿပင္ လူသား တုိင္း သတင္းရယူပုိင္ခြင့္၊
သိရွိပုိင္ခြင့္ကုိပါ အေမွာင္ခ်ေသာ အာဏာရွင္ဆန္သည့္ အၿပဳအမူၿဖစ္သၿဖင့္
ႏုိင္ငံေတာ္၏လက္ရွိ ေဖာ္ေဆာင္ေနေသာ ဒီမုိကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚမွ
ေသြဖည္သြားမည္ၿဖစ္ေသာေၾကာင့္ ထုိသုိ႔ ၿပင္းထန္စြာ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ ၿခင္းကုိ
ကန္႔ကြက္ရၿခင္းၿဖစ္ပါသည္။ မီဒီယာသမားမ်ားအတြက္
လြတ္လပ္စြာေဖာ္ထုတ္ေရးသားပုိင္ခြင့္ကုိ ကာကြယ္ေပးႏုိင္မည့္ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္
ဥပေဒ မၿပ႒ာန္းႏုိင္မီ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္၁၀၀နီးပါးမွ ဥပေဒအေဟာင္းတစ္ခုကုိ
အသုံးၿပဳၿပီး စြပ္စြဲအေရးယူျခင္းသည္ ေခတ္ႏွင့္ ေလ်ာ္ညီမႈ မရွိသည့္အၿပင္
သတင္းမီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္က်င့္သံုးျခင္းအေပၚ ၿပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္မႈၿဖစ္ေပၚေနၿပီး
စာနယ္ဇင္းအမ်ားစုႏွင့္ အစုိးရ ၾကားယုံၾကည္မႈပ်က္ၿပားေစႏိုင္ပါသည္။
ျပည္သူႏွင့္ျပည္ေထာင္စုအစုိးရအၾကား နားလည္မႈလြဲမွားေစႏိုင္သည့္အၿပင္ ႏုိင္ငံေတာ္ ၏
တရားစီရင္ေရးပုံရိပ္ကုိ ညွိဳးမွိန္ေစႏိုင္သည့္အတြက္ ယခုဆုံးၿဖတ္ခ်က္ကို
ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က ဥပေဒ ေၾကာင္းအရ အမႈတြဲေခၚယူစိစစ္ျပီး
ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေပးပါရန္ မိမိတို႕အေနၿဖင့္ ေမတၱာရပ္ခံ တုိက္တြန္းအပ္ပါသည္ လုိ႔ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္က်င့္သုံးၿခင္းကုိ အသိအမွတ္ၿပဳရန္ေၾကၿငာခ်က္ ကုိ Purple
Equity Law Firm အေနနဲ႔ ေၾကၿငာခ်က္ထုတ္ၿပန္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီမုိကေရစီအမည္ခံ အစုိးရသစ္ဟာ
ယူနတီဂ်ာနယ္အမႈ မတုိင္ခင္ကလည္း သတင္းေထာက္မ်ားကုိ ပုံမွန္ေထာင္ဒဏ္
ခ်မွတ္ေလ့မရွိတဲ့ အမႈေတြနဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ၿပစ္ဒဏ္မ်ဳိးခ်မွတ္ခဲ့တာကုိ Eleven Media မွ
သတင္းေထာက္ မခုိင္ေလးအမႈ၊ DVB သတင္းေထာက္ ကုိေဇာ္ေဖ အမႈေတြမွာ သာဓက
ထင္ထင္ရွားရွားေတြ႔ရပါတယ္။ အစုိးရတြင္းမွာ ၾသဇာအာဏာ ေနာက္ၿပန္ဆြဲလုိသူမ်ားက
သတင္းေထာက္မ်ားနဲ႔ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္အေပၚမွာ အဆုိးၿမင္၀ါဒ ထားရွိထားပါတယ္။
သူတုိ႔ရဲ႕ အရွိန္အ၀ါကုိ အံတုသူမ်ားၿဖင့္ ရႈၿမင္ေလ့ရွိပါတယ္။ ယူနတီဂ်ာနယ္ အမႈတြင္
ေပါက္ၿမဳိ႕ရွိ လ်ဴိ႕၀ွက္ဓာတုလက္ႏွက္ စက္ရုံဆုိသည့္ သတင္းတြင္ ဓာတုစက္ရုံ
အမွန္တကယ္ရွိပါက အစုိးရအေနနဲ႔ လ်ဴိ႕၀ွက္ခ်က္မဟုတ္သလုိ ဓာတုလက္ႏွက္စက္ရုံ
မဟုတ္ပါကလည္း သတင္းမွားေဖာ္ၿပၿခင္းသာ ၿဖစ္ၿပီးယခုကဲ့သုိ႔ ၿပင္းထန္စြာ အေရးယူရန္
မလုိအပ္ေပ။ သုိ႔ေပမယ့္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္မွ အသြင္ကူးေၿပာင္းလာသည့္ ဒီမုိကေရစီ အမည္ခံ
အစုိးရသစ္က တပ္မေတာ္ႏွင့္ပါက္သက္ေသာ သတင္းမ်ားေရးသားေဖာ္ထုတ္ၿခင္း ႏွင့္
လြတ္လပ္စြာေရးသားေဖာ္ထုတ္ၿခင္း ကုိ ႏွစ္ၿမဳိ႕ၿခင္းမရွိပါ။ ဒါေၾကာင့္ စံၿပအေနနဲ႔
သုိ႔မဟုတ္ အၿခားသတင္းေထာက္မ်ားကုိ ၿခိမ္းေခ်ာက္ၿခင္းပုံစံၿဖင့္ ယူနတီဂ်ာနယ္
သတင္းေထာက္မ်ားကုိ ေထာင္ဒဏ္ၿပင္းထန္စြာခ်မွတ္ခဲ့ၿခင္း ၿဖစ္ႏုိင္ပါသည္။
ဓာတုလက္နက္စက္ရံုဟုတ္/မဟုတ္ေဖာ္ထုတ္ျခင္းသည္
အမိႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံတကာတာ၀န္ရွိမႈကုိ ေဖာ္ထုတ္ျခင္းျဖစ္ ပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ
ဓာတုလက္နက္ထုတ္လုပ္ျခင္းကို ႏိုင္ငံတကာဥပေဒအရ တားျမစ္ထားေသာေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။
ထုတ္လုပ္ျခင္းမွန္ပါက ႏိုင္ငံတကာတာ၀န္ရွိမႈကို ခ်ိဳးေဖာက္ရာေရာက္မည္ျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံျပည္သူလူထုသာမက ကမၻာ့ ရပ္၀န္းမိသားစုျပည္သူလူထုကပါ
သိသင့္သိထုိက္ေသာကိစၥျဖစ္ပါသည္။ ႏိုင္ငံသားတုိင္း၊ ကမၻာသူ၊ ကမၻာသားတုိင္း သိသင့္
သိထုိက္ေသာကိစၥကို ေဖာ္ထုတ္ျခင္းသည္ သတင္းမီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္အျဖစ္
အသိအမွတ္ျပဳထုိက္ပါသည္။
အကယ္၍ ဓာတုလက္နက္စက္ရံုမဟုတ္ပါက သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္အေပၚ အသေရဖ်က္မႈျဖင့္
တရားစြဲအေရးယူ ႏိုင္ပါလွ်က္ အစုိးရလွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ဥပေဒျဖင့္ အေရးယူျခင္သည္
လွ်ိဳ႕၀ွက္ထားသည္မွာ ဟုတ္မွန္သကဲ့သုိ႕ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္ ေနပါသည္။
ထုိသုိ႕အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္ ေနေသာတစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ပင္ ထုိလွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ဥပေဒျဖင့္ပင္
အေရးယူ ျပစ္ဒဏ္ေပး လုိက္ျခင္းသည္ ျပည္ေထာင္စုအစုိးရ၏ ႏိုင္ငံတကာတာ၀န္ရွိမႈကို
ဆန္းစစ္ရန္ စိန္ေခၚလုိက္သည့္ သေဘာအဓိပၸါယ္သုိ႕ ပုိမုိ သက္ေရာက္ေစပါသည္ လုိ႔ ေရွ႕ေန
ကုိဖုိးၿဖဴက ယူနတီဂ်ာနယ္ အမႈအတြက္ သူ႔ေၾကၿငာခ်က္ထဲတြင္ ေဖာ္ၿပထားပါတယ္။
ယခုတဖန္ Bi မြန္းတည့္ေန ဂ်ာနယ္
သတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္ အယ္ဒီတာမ်ားကုိ ၾကားၿဖတ္အစုိးရဖြဲ႔စည္းေၾကာင္း
ဆႏေဖာ္ထုတ္ခဲ့သူမ်ား အေၾကာင္း သတင္းေဖာ္ၿပမႈေၾကာင့္ ေခၚယူစစ္ေဆးေနသည္ကုိလည္း
ေတြ႔ေနရပါတယ္။ ၿမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီအစုိးရသစ္ဟာ သတင္းမီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ကုိ
မလုိလားေၾကာင္း ေပၚလြင္ေနသလုိ သတင္းမီဒီယာ သမားမ်ားကုိလည္း
ဖိႏွိပ္လုိတဲ့အေနအထားမွာ ရွိေနပါတယ္။ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ မပါဘဲနဲ႔ေတာ့
ဘယ္ႏုိင္ငံမွ တရားမွ်တ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ မရႏုိင္ခဲ့ပါဘူး ။
ၿခစားယုိယြင္းေနတဲ့ တရားေရးမ႑ဳိင္၊ ၿပည္သူလူထု အက်ဳိးစီးပြားေရးထက္ အာဏာၾကီးသူရဲ႕
အက်ဴိးစီးပြားကုိသာ လုိလားတဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ဳိင္၊ လက္ညႈိးေထာင္ ေခါင္းၿငိမ့္
အိပ္ငုိက္ေနတဲ့ ဥပဒၿပဳ မ႑ဳိင္ေတြေၾကာင့္ ဒီမုိကေရစီကႏုႏု ….
အာဏာရွင္အၾကြင္းအက်န္ေတြရဲ႕ မုန္တုိင္းကထန္ထန္ ထဲမွာ သတင္းေထာက္ေတြ အယ္ဒီတာေတြ
စာေရးဆရာေတြဟာ ေထာင္တုိက္တန္းေနတဲ့ ေထာင္တန္ သတင္းေတြ ေဆာင္းပါးေတြ
ေရးေနၾကရဦးမွာပါ။ မေၾကာက္တရားရဲ႕ ကေလာင္တံေတြဟာ ေခတ္အဆက္ဆက္ လြင့္ပ်ံ႕ေနဦးမည္သာ။
Mizzima Journal
ေအာင္ပုိင္စုိး
